موږ ولوست چې یشوع مسیح په ځانګړی واک. او صلاحیت سره تعلیم ورکاوه . هغه ددې لپاره چې خلک د هغهٔ په خبرو پوه شي له مثالونو څخه استفاده کوله. هغه مثال چې د لوی جشن په هکله ؤ ، یشوع مسیح د خدای پاچاهي یې لدې مثال څخه په استفادې خلکو ته تعلیم ورکړ . د لوی ضیافت کیسه، او د کیسې له لارې د بخښنې پههکله بې رحمه خدمتګار. یشوع مسیح د نورو پېغمبرانو په پءتله له ډېرو مثالونو څخه استفاده کړې ده او د هغهٔ مثالونه ډېر له مانا څخه ډک دي.
سورت العنکبوت (سورت 29 – سپیډر) موږ ته وایی چې خدای هم مثالونه کاروي. دا وايي
او دا هغه مثالونه دي چې موږ د خلکو لپاره بیانوو، مګر یوازې هغه څوک پوهیږي چې پوهه لري. (سورت العنکبوت ۲۹: ۴۳)
سورت ابراهیم (سورت 14) موږ ته ووایه چې څنګه الله تعالی موږ ته د ښوونې لپاره د ونې مثال کاروي.
ته نه ګورې چې خدای څنګه مثال بیانوي؟ – د ښې ونې په څېر ښه کلمه، چې ريښه يې ټينګه ده او څانګې يې اسمانونو ته رسېږي، د خپل رب. نو خدای د خلکو لپاره مثالونه بیانوي، د دې لپاره چې دوی نصیحت ترلاسه کړي.
دا د خپل رب په حکم هر وخت خپله میوه راوړي. نو خدای د خلکو لپاره مثالونه بیانوي، د دې لپاره چې دوی نصیحت ترلاسه کړي.
او د بدې کلمې مثال د یوې بدې ونې په څیر دی: دا د ځمکې له سطحې څخه د ریښو په واسطه ټوټه شوې او هیڅ ثبات نلري. (سورت ابراهیم ۱۴:۲۴-۲۶)
د یشوع مسیح مثالونه
یوځل یشوع مسیح څخه يوښتنه وشوه چې ولې هغه د مثالونو په کارولو سره تعلیم ورکوي. انجیل یې تشریح کوي
10 شاګردان ورته راغلل او پوښتنه یې وکړه: “تاسو ولې خلکو سره په مثالونو خبرې کوئ؟”
11 هغه ځواب ورکړ: “ځکه چې تاسو ته د آسمان د پاچاهۍ د رازونو پوهه درکړل شوې ده، خو دوی ته نه. 12 څوک چې لري هغه ته به ډیر ورکړل شي، او دوی ډېر او پریمانه ولري . او هغه کس یې چې نه لري، حتی هغه څه چې لري هغه په هم ترې واخیستل شي . 13 له همدې امله زه دوی ته په مثالونو کې وایم
“ځکه هغوی ګوري خو ویني نه ، غوږ نیسي خو اوري نه او نه پوهېږي.” (متی 13: 10-13)
دلته مسیح حضرت عیسی (ع) اشعیای نبی ته اشاره کوي چې ۷۰۰ کاله وړاندې له میلاد څخه ژوند کاوه . اشعیای نبی د ډبرو په شان د زړونو په هکله خبر داری ورکړی ؤ. په بل عبارت کله وختونه موږ په یوې کلیمې نه پوهېږو ، ځکه د هغه په مانا نه پو هېږو . که څوک د هغهٔ مانا موږ ته تشریح کړي ، سمدلاسه په هغې کلیمې به پوه شو ، خو ځینې وختونه موږ موږ نه پوهېږو ځکه نه غواړو چې پوه شو . ډېرۍ وخت دا مثله موږ په ښکاره ډول نه ښایو، خو بیا هم پوښتنه کوو، داسې چې نه پوهېږو . کله چې دا نه غوښتل زموږ په زړه کې کیني زموږ په ذهن کې نشته ، هېڅ تشریه به ګټه ونه کړي . پداسې حالت کې ، ستونزه به داوي چې موږ نه غواړو اطاعت وکړو
کله چې یشوع مسیح په مثالونو کې تعلیم ور کاوه، نو په خلکو باندې ډېره اغېزه کوله هغه څوک به چې نه پوهېدل، پوښتنه به یې کوله او د خپل پوښتنې ځواب به یې تر لاسه کاوه . هغهٔ چا چې نه غوښتل اطاعت وکړي ، په ټيټ نظر به یې مثالونو ته کتل او کوښښ یې کاوه ترڅو په هغهٔ پوه نشي . هماغسې چې بزګران د باد په وخت غنم له بې ګټو وښو څخه پاکوي .، ستر ښوونکی هم خلک په مثالونو سره یو له بل څخه بېلاوه. هغه چا چې غوښتل د خدای له کلام څخه اطاعت وکړي له نه اطاعت کونکو څخه بېلېدل. هغه څوک چې نه غواړي د خدای له کلام څخه پېروي وکړي، د یشوع مسیح مثالونه ډېر ستونزمن ګڼي ، ځکه د هغوی زړونه نه غواړي چې له رېښتیتوب څخه پېروي وکړي . هغوی با وجود ددې چې سترګې لري ، خو نه ویني .
د څلور ډوله ځمکې مثال
کله چې شاګردانو له یشوع مسیح څخه پوښتنه وکړه چې ولې له مثالونو څخه استفاده کوي ، یشوع مسیح هغوی ته د خدای د سلطنت او د هغهٔ اغېزه په انسانانو باندې وویل:
3 بیا یې هغوی ته په مثالونو کې ډیری خبرې وکړې ویې فرمایل: “یو بزګر د تخم شېندلو لپاره بهر لاړ. 4 او کله یې چې تخم شېنده ، نو یوه برخه یې د د لارې څنګ ته ولوېد ، مرغان راغلل او هغه یې وخوړ. 5 او څه تخم په ډبرو کې ولوېد ، چېرې چې ډیره خاوره نه وه ژر زرغون شو ، ځکه چې ځمکې ژور والۍ نه درلود . 6 خو کله چې لمر راوخوت نو وسوزېد، ځکه چې ریښې يې نه درلودې او وچ شو 7 خو څه تخم په اغزو کې ولوېد، اغزو وده وکړه هغه یې لاندې کړ 8.خو څه تخم په ښه ځمکه کې ولوېد، ښه رازرغون شو ، ځینې یو په سل ، ځینې یو په شپېته او ځینې یو په ډېرش 9 که څوک اورېدونکي غوږونه لري نو هغه دې واوري . (متی 13: 3-9
ددې مثال مانا څه ده؟ دا یو معما نده . هغوی چې د زړه له کومي څخه چمتو وو تر څو د خدای له کلام څخه اطاعت او پېروی وکړي، د هغهٔ مانا له یشوع مسیح څخه وپوښتل . یشوع هغوی ته وویل
نو تاسو د بزرګر د مثال مانا واورئ: ۱۹ څوک چې د خدای د پاچاهۍ کلام اوري او پر هغې پوه نشو ، نو شېطان راځي او هغه څه چې د هغهٔ په زړه کې کرل شوي وي هغه ور څخه وړي، نو دا هغه تخم دی چې په لار کې کرل شوی دی . 20 او کوم چې په ډبرو ګې غورځېدلي هغه دي چې کلام یې واورېد اوسمدلاسه یې په خوښۍ سره ومنلو . 21ا خو ريښه یې کلکه نه وه او د درېدو طاقت یې نه درلود او کله چې د کلام په وجې له کومې سختۍ او یا ستونزې سره مخامخ شي ، نو هماغه وخت وښوېږي . 22 او هغه چې د اغزو په منځ کې ولوېد ، هغه دي چې کلام واوري، خو دنیوي اندېښنې او د شتمنۍ غولونه کلام زندۍ کړي او بې مېوې پاتې شي . 23 مګر او هغه چې په ښه ځککه کې وکرل شو هغه دي چې کلام یې واورېد ، په هغهٔ پوهېږي او مېوه هم ورکوي ، ځينې یو په سل ، ځينې یو په شپېته او ځيڼې یو په دېرش مېوه نیسي . (متی 13: 18-23)
څلور ډول انسان او څلور متفاوته ډول برخورد د خدای سلطنت. په هکله شتون لري لومړی هغه څوک دی چې نه پوهېږي ، یانې د خدای کلام شېطان د هغهٔ له زړه څخه غلا کوي. دری نور لکه لومړي په شان پېل لري یانې هغوی د خدای کلام په خوشالۍ سره مني ، خو دا کلام باید له له آزمېښتونو څخه تېر شي تر څو زموږ په زړه کې وده وکړي . دا بسیا نه کوي چې د خدای کلام په خپل عقل سره درک کړو نو بیا خپل ژوند ته هغسې چې غواړو دوام ورکړو. نو پدې توګه دوه نفره له هغه درې ډول انسانانو څخه په لومړي وار کلام مني ، خو اجازه نه ورکوي چې د هغوی په زړه کې وده وکړي . خو یوازې څلورم کس د خدای کلام اوري او پو هېږي او په اطاعت سره د خدای کلام مني . موږ باید لکه څلورم کس واوسو
هر څوک چې د یشوع دا مثال اوري ، باید له خپل ځان څخه وبوښتي :زه ددې ډوله انسانانو څخه له کوم یو څخه یم ؟ یوازې هغه څوک چې د خدای په کلام پوهېږي ، هغوی مېوه ورکوي . ددې مطلب د پوهېدو لپاره ، د خدای برنامې او ژمنې له آدم نه نیولې د ژوړ تړون د يېغمبرانو چې دا ژمنې موږ ته پرانستې دي او تشریح کړي دي پېل کړو ادمد ډېر د پام وړ بېلګې د خدای له لوري موږ ته راکول کېږي : په تورات کې خدای له ابراهیم سره وعده وکړه او د هغه قرباني, موسی (ع)، د لس حکمونه, هارون (ع). د مسیح اصل، او انکشافات د یسعیا, یرمیاه, زکریاو ملاکي نبی او د پېغمبرانو په ټ،لو لیکنو کې د مسیح په هکله نیوت شوی دی ، که موږ د خدای د سلطنت پیغام باندې پوه شو او هغه به ښه درک کړو’
د زیان رسوونکو واښو مثال
د دې مثال له تشریح وروسته یشوع مسیح دبې ګټو واښو په هکله مثال ورکړ.
یشوع دوی ته یو بل مثال وویل: “د آسمان پاچاهي د هغهٔ سړي په څېر ده چې په خپل پټي کې یې ښه تخم وکرل. او کله چې وېده ؤ نو دښمن یې راغی ، په غنمو کې یې د بې ګټو واښو تخم وشیندل او لاړ ،. کله چې غنم راشنه شول او وده یې وکړه ، نو بې ګټې واښه هم راښکاره شو.
“ نو مزدوران خپل بادار ته ورغلل او ورته یې وویل: ای باداره ! آیا تا په خپل ځمکه کې ښه تخم کرلي نه ؤ ؟ نو دا بې ګټې واښه پکې له کومه ځایه راغلل ؟
نو هغوی ته یې وویل : دا د ښمن کار دی ، بیا مزدورانو وویل : آیا لاړ شو ترڅو هغه راټول کړو ؟ خو هغهٔ ورته وویل: نه، داسې نه چې د بې ګټو واښو د راټولو په مهال غنم هم ورسره وباسۍ ؟
نو پرېږدی چې دواړه د لو تر وخته یو ځای سره وده وکړي او د لو په موسم کې به لوګر وته ووایم چې لومړی بې ګټې واښه راټول کړي او د سوزولو لپاره ګېډی جوړې کړي ، خو غنم به زما په زېرمو کې ذخیره کړي
د متی انجیل ۱۳: ۲۴-۳۰
د بې ګټو واښو د مثال تشریح
36 بیا هغه د خلکو څخه ووت او کور ته لاړ. د هغه شاګردان ورته راغلل او ویې ویل: “موږ ته په پټي کې د بې ګټو واښو مثال تشریح کړه .”
37 هغه ځواب ورکړ: ”هغه څوک چې ښه تخم یې کرلی د انسان زوی دی. 38 ځمکه نړۍ ده، او ښه تخم د پاچاهۍ زامن دي . او بې ګټې واښه د شیطان اولاد دي ، 39 او هغه دښمن چې هغه یې وکرل ابلیس دی د لو موسم آخره زمانه ده ، اولو ګري فرښتې دي
40 “لکه څنګه چې بې ګټې واښه رایستل کیږي او په اور کې سوځول کیږي، نو په همدغه ډول به په آخره زمانه کې وشي . 41 د انسان زوی به خپلې فرښتې واستوي او دوی به د هغه له پاچاهۍ څخه هر هغه څه وباسي چې د ګناه لامل کیږي او ټول هغه څوک چې بد کار کوي. 42 هغوئ به د اورپه لمبو کښې وغورځوى، چېرته چې به ژړا او د غاښونو چیچل وي. 43 بیا به ریښتینې د خپل پلار په پاچاهۍ کې د لمر په څیر وځلېږي. څوک چې اورېدونکي غوږونه لري هغوی دې واوري
د متی انجیل ۱۳: ۳-۴۳۶
د شړشمو د دانې او تومنې مثال
یشوع مسیح ځینې لنډ مثالونه هم ښودلي دي.
31 هغه دوی ته یو بل مثال ورکړ: “د آسمان پاچاهي د شړشمو د دانې په څیر ده چې یو سړي په خپل پټي کې وکرل. 32 که څه هم دا د ټولو تخمونو څخه کوچنی ده، خو کله چې وده وکړي، دا د باغ په بوټو کې ترټولو لوی دی او په یوه ونه بدلیږي، چې مرغان راځي او د هغې په څانګو کې ګرځي.”
33 هغه دوی ته یو بل مثال هم ورکړ: “د آسمان پاچاهي د خمیر په څیر ده چې یوې ښځې شاوخوا دېرش کیلوګرامه اوړه واخیستل او د اوړو په اوږدو کې یې ټول کړل.”
په بل عبارت، د خدای پادشاهي په دې نړۍ کې کوچنۍ دی ، خو د تومنې په څېر په لامده شوي اوړو کې لویېږي . همداسې دشړشمو د کوچنۍ دانې په څېر ده چې د یو لویې بوټې باندې بدلېږي . دادکار په جبر یا په یوه ځل امکان نه لري خو بیا هم د خدای پاچاهي د رغېدو په حال دی او څوک نشي کولای د هغهٔ مخه ونیسي .
د متی انجیل ۱۳: ۳۱- ۳۵
د پټې خزانې او د با ارزښته مرغلرو مثالونه
44 “د آسمان بادشاهي د ځمکې کې د هغې پټې خزانې په څېر ده ، چې یو سړي هغه وموندله او بېرته یې پټه کړه ، په خوښۍ سره لاړ او هر څه یې چې لرل هغه یې خرڅ کړل او هغه ځمکه یې واخیسته . او د آسمان پاچاهي د هغهٔ تاجر په څېر ده ، چې د ښو مرغلرو په لټه کې وي . او کله یې چې یو قیمتي مرغلره وموندله نو لاړ، خپله ټوله شتمنۍ یې وپلورله او هغه یې وپېرله (متی 13: 44-46)
دا مثالونه د خدای د پاچاهي د ارزښت په هکله خبرې کوي . هغه خزانه چې په پټې کې پټه ده ، فکر وکړي . له هغه ٔ ځای څخه چې پټ دی خلک د هغهٔ په هکله پې اعتنا دي او پټې ته ارزښت نه ورکوي . یو سړی ددې خزانې له وحود څخه څخه خبر لري او خپله ټول جایداد خرڅوي او هغه پټی اخلي . د خدای پاچاهي هم همداسې دی ، ډېرۍ هغهٔ ته پام نه کوي . ډېر لږ خلک هغه ویني او دهغهٔ په ارزښت پوهېږي
د کبانو د جال په هکله مثال
47 “یو ځل بیا، د آسمان پاچاهي د هغه جال په څیر ده چې په بحېره کې اچول شوی دی او هر ډول کبان یې نیولي دي. 48 کله چې دا ډک شو، کب نیونکو هغه په بحېرېد کې پورته کړ. بیا دوی کیناستل ښه کبان یې په ټوکرۍ کې راټول کړل، خو خراب کبان . په آخره زمانه کې به هم همداسې وي. فرښتې راځي او بدکاران د نیکانو له منځ څخه بیلوي ، هغوی د بل شوي اور کې غورځوي چېرته چې به ژړا او د غاښونو چیچل شتون لري
د متی انجیل ۱۳: ۴۷-۵۰
د خدای پاچاهي به خلک جلا کړي. دا جلا کول به په بشپړ ډول په ډاګه شي د قیامت ورځ – کله چې زړونه خلاص شي
د خدای پاچاهي له د تومني په شان یو رمز او راز دی . هغه د پټې ( د ځمکې ) خزانې په څېر ده چې ډېری خلک هعه نه ویني . خلک د خدای د پاچاهۍ په هکله جلا نظرونه لري . د خدای پاچاهي ، خلک، په هغو کسانو چې پوهېږي او څوک چې نه پوهېږي ، ویشي . ددې مثالونونه وروسته ، یشوع مسیح له خپلو اورېدونکو څخه يوه مهمه يوښتنه وکړه
” یشوع له هغوی څخه وپوښتل : آیا پدې ټولو شیانو پوه شوئ؟ شاګردانو ځواب ورکړ، هو
د متی انجیل ۱۳: ۵۱
ستاسو څنګه؟