موږ ولیدل د اسراییلو تاریخ که څه هم دوی ته ورکړل شوي د قانون خو دوی د تاریخ په اوږدو کې دخدای له ورکړ شوې احکامو څخه سر غړونه کړې ده . ه د زبور پیژندنه کې مو ویلي ؤ هغه پاچیان چې د وروسته له داؤد او سلیمان حخه راغلي ؤ ګرڅه چې د دویم نسل څخه ؤ خو ډېرو بې اطاعتي وکړه . هغوی له خدای څخه اطاعت نه کاوه . خدای هم هغوی ته په زاړه تړون کې وړاندوینې په ځانګړې توګه د زبورپه کتاب کې ، د خپل رسولانو له طریقه راولېږل او هغوی ته یې له دې طریقه خبرداری ورکړ.
ارمیا د خبرتیا پېغمبر
هما غسې چې وینئ ارمیا پېغمبر د اسرایل د پاچایانو په ورستنئ کلونو کې ژوند کاوه . په هغهٔ وخت کې ګناه او بې اطاعتي ډېره شوې وه . هغه ګناهونه چې ارمیای نبی په خپل کتابونو کې د هغهٔ یادونه کړې ده ، چې لا تر اوسه هم موږ په خپل شاوخوا کې هغه ګناهونه وینو . ګناهونه لکه زنا ، مستي ، بد اخلاقي ، بت پرستي ، کوډګري ، رشوت ، دعوی ، دروغ ، تاوتریخوالئ، بط حرمتي او داسې نور . خو ارمیا د خدای څځه په الهام خپل کتاب په لنډېزسره د هغوی له ګناهنو څخه پېل کوي او ټول ګناوې په دوه برخو ویشي“زما قوم دوه ګناهونه کړي دي: هغوی زه چې د پاکو اوبو سر چینه یم ، پرېښی یم . او ځانونوته یې مات شوي حوضونه جوړ کړي دي چې نشي کولای اوبه ځېرمه کړي (ارمیا 2:13)
ارمیا پیغمبر د ګناه په ښه پوهیدو کې زموږ سره د مرستې لپاره استعاره کاروي. خدای د خبلو رسولانو له طریقه فرمايي: چې دوی تږي خلک دي. تږی مېدل بد شی ندی ، خو هغوی باید له ښو اوبو څخه وڅښي . او خدای جل جلاله پخپله هغه پاکې اوبه وې چې د دوی تنده یې پوره کوله. خو بني اسرائیل د دې پر ځای چې د خپلې تندې د پوره کولو لپاره هغه ته راشي، د خپلې تندې د پوره کولو لپاره نورو حوضونو (یعنې د اوبو کنډکونو) ته لاړل،خو دا حوضونه مات شول او په حقیقت کې هیڅ اوبه نشي ساتلی. په بل عبارت، د دوی ګناه، په ټولو ډولونو کې، د دوی د تندې د پوره کولو لپاره له خدای پرته نورو شیانو ته د رجوع کولو په توګه خلاصه کېدای شي – خو دا نور شیان نشي کولای د دوی تنده ماته کړي. په پای کې د خپلو ګناهونو د تعقیبولو وروسته، اسراییل لا هم تږی وو، خو پداسې حالاتو کې نور خدای له دوی سره نه ؤ اوس هغوی یوازې مات شوي حوضونه درلودل او داټول ستونزې او ناخوالې ، د هغوی بې اطاعتي او ددوی ګناهونه ؤ
سلیمان پاچا زموږ ددې مات شوي حوضونو په هکله لیکي
په حقیقت کې خپله سلیمان هم داسې حالاتو سره مخامخ شوی ؤ هغه حکمت چې ما د خدای تعالی د رحمت په وړاندې کولو کې زده کړل دا د سلیمان لیکنې وې چې په ما یې ژوره اغیزه وکړه. هغه خپل ژوند داسې بیان کړ چیرې چې هغه ٔهر څه درلودل چې یو څوک یې غواړي، خو په پای کې هغه لاهم “تږی” ؤ. دلته دا دی هغه د ‘مات شوي حوضونو’ په هکله داسې لیکې
زه، په بیت المقدس کې د اسراییلو پاچا وم. ما خپل ځان د مطالعې لپاره وقف کړ او د حکمت په واسطه ټول هغه څه چې د آسمان لاندې ترسره کیږي کشف کړم … ما ټول هغه شیان لیدلي چې د لمر لاندې ترسره کیږي. دا ټول بې معنی دي، د باد تعقیب
ما له ځانه سره فکر وکړ، ”ګوره، ما د هر هغه چا په پرتله چې زما نه مخکې په اورشلیم باندې حکومت کړی دی، زه په عقل کې لوی شوی یم. ما ډیر حکمت او پوهه تجربه کړې ده.” بیا ما خپل ځان د عقل ، او هم د لیونتوب او حماقت په اړه پلي کړ ، مګر ما زده کړل چې دا هم د باد تعقیب دی.
په زړه کې مې فکر وکړ: “اوس راځه، زه به په خوښۍ سره تاسو و ازمومم چې ښه څه شی دی.” خو دا هم بې مانا ثابته شوه. “خندا،” ما وویل، “بیوقوف دی. او خوښي څه لاسته راوړي؟” ما هڅه وکړه چې د شرابو سره ځان خوشحاله کړم، او حماقت ته غاړه کیږدم – زما ذهن لاهم ما ته په حکمت سره لارښوونه کوي. ما غوښتل وګورم چې د نارینه وو لپاره د دوی د ژوند په څو ورځو کې د آسمان لاندې څه کول ګټور دي.
ما لویې پروژې په لاره واچولې: ما د ځان لپاره کورونه جوړ کړل او د انګورو باغونه مې وکرل. باغونه او پارکونه مې جوړ کړل او هر ډول مېوه لرونکې ونې مې په هغو کې وکرل. ما د شنو ونو د اوبو د باغونو لپاره حوضونه جوړ کړل. ما نارینه او ښځینه غلامان واخیستل او نور غلامان مې درلودل چې زما په کور کې زیږیدلي دي. ما په یروشلم کې د هرچا په پرتله ډیر رمې او رمې درلودې. ما د خپل ځان دپاره سره زر او سپين زر راټول کړل او د بادشاهانو او صوبو خزانې مې راټولې کړې. ما نارینه او ښځینه سندرغاړي ترلاسه کړل، او یو حرم هم – د انسان د زړه خوښۍ. زه په اورشلیم کې له مخکنیو څخه د هرچا څخه ډیر لوی شوم. په دې ټولو کې زما حکمت زما سره پاتې شو
ما د خپل ځان څخه انکار وکړ چې زما سترګو یې غوښتل؛ د زړه نه مې انکار وکړ. زما زړه زما په ټولو کارونو خوشحاله شو، او دا زما د ټول کار اجر ؤ. بیا هم کله چې ما ټول هغه څه سروې کړل چې زما لاسونو ترسره کړي وو او هغه څه چې ما د ترلاسه کولو لپاره کار کړی و، هر څه بې معنی وو، د باد تعقیب. هیڅ شی نه دی ترلاسه شوی.
د سلیمان حکمت او د ارمیا خبرداری نن ورځ زموږ لپاره لیکل شوي دي. دا په ځانګړې توګه ځکه چې موږ د تیرو نسلونو په پرتله ډیر شتمني، تفریح، فلمونه، موسیقي او نور سره ژوند کوو. زموږ عصري ټولنه تر دې دمه ترټولو بډایه، غوره تعلیم یافته، ډیری سفر، تفریح، خوښۍ، او د ټیکنالوژیکي پلوه پرمختللې ده. کوم عمر نو موږ کولای شو په اسانۍ سره دې شیانو ته وګرځو – او نور شیان چې زموږ په عمر کې راځي: فحشا، غیرقانوني اړیکې، مخدره توکي، الکول، لالچ، پیسې، غوسه، حسد – په دې هیله چې شاید دا به زموږ تنده پوره کړي. موږ د قانون څخه پوهیږو ټول پیغمبران چې دا شیان غلط دي، مګر موږ فکر کوو چې دوی به زموږ د زړونو تنده پوره کړي نو موږ د دوی لپاره درد کوو. دا د سلیمان په ورځ، د ارمیا په ورځ، د نورو پیغمبرانو په ورځو کې او زموږ په ورځو کې هم ریښتیا وه
د ارمیا او سلیمان اخطارونه د خدای لخوا لیږل شوي ترڅو موږ له ځانه ځینې صادقانه پوښتنې وکړو
- ولې زموږ په ننني عصر کې له خپګان، ځان وژنې، چاقۍ، طلاق، حسد، ، کرکې، فحشا، روږديتوبونو سره دومره مبارزه کوو؟
- تاسو د خپلې تندې د پوره کولو لپاره له کومو حوضونو څخه کار اخلی؟ ایا دوی ‘اوبه’ ساتي؟
- ایا تاسو فکر کوئ چې تاسو به هیڅکله د سلیمان په څیر دومره حکمت، مینه، شتمني لاسته راوړنې ترلاسه کړئ؟ که هغه د خپلو لاسته راوړنو څخه راضي نه و، ایا تاسو فکر کوئ چې تاسو د دې شیانو له لارې خپل تنده پوره کولای شئ؟
ګناه ده د حکمونو نه ساتل مګر دا یو بل څه هم دي – هغه څه چې موږ باید ورته پام وکړو. دا زموږ د تندې نښه ده. یوځل چې موږ دا تږی د هغه څه لپاره وپیژنو چې دا دی موږ یو څه حکمت ترلاسه کړ. الله دا په زبور کې شامل کړی ځکه چې هغه زموږ له تندې څخه پوره خبر دی – او هغه غواړي چې موږ هم په دې پوه شو. ځکه چې هغه به زموږ تنده ماته کړي – هغه غواړي. او هغه په خپل معمول ډول پېل کوي. او په دوام کې وینو چې د ارمیا په وړاندوینو کې خدای په دې هکله و=وعدې ورکړي دي . په بلې لیکنې کې به دا موضوع وڅېړو