د انفال سوره (سوره ۸ – د غنیمت مال) موږ ته ښيي چې شیطان خلک څنګه دوکه(وسوسه) کوي.
د طه سوره (سوره ۲۰ – طه) بیانوي چې ابلیس څنګه د آدم علیه السلام ګناه سبب شو. دا وایي چې:
نو ده ته شیطان وسوسه واچوله، ويې ويل: اى ادمه! ایا زه تا ته د تل ژوندي پاتې كېدلو ونه وښیم او داسې بادشاهي چې نه به ختمېږي (سوره طه۲۰: آیت ۱۲۰)
شیطان هم همدغه تکتیک دعیسی علیه السلام په باره کې ازمویلی. انجیل د حضرت یحیی علیه السلام له ظهور وروسته د هغه زړه راښکونکي وسوسې بیانوي. موږ ولیدل چې څنګه حضرت یحیی علیه السلام د مسیح د راتلو لپاره د خلکو د چمتو کولو لپاره راغلی ؤ. د هغه ساده خو پیاوړی پیغام دا ؤ چې هرڅوک باید توبه وکړي. په انجیل کې راغلي دي چې عیسی د یحیی په لاس تعمید واخیست. پدې توګه د یشوع(عیسی) مسیح خدمت پېل کېږي. خو وړاندې لدې څخه عیسی باید د زموږ اوستاسو د دښمن له لوري وآزمایل شي.
انجيل دا ازموينه په تفصيل سره د دريو ځانګړو ازمايښتونو په بيانولو سره بيانوي چې شيطان عيسى ته سوسه کوي. راځئ چې هر یو وګورو. (په ازمایښتونو کې به تاسو ګورئ چې شیطان عیسی ته د “خدای زوی” په لقب سره خطاب کوي. د دې لپاره چې پوه شئ دا مقاله وګورئ. دلته).
د ډوډۍ لپاره لمسون(وسوسه)
۱ بیا روح القدس عیسی دښتې ته بوته چې د شیطان له خوا وازمایل شي. ۲ عیسی څلوېښت ورځې او څلوېښت شپې روژه ونیوله او په پای کې وږی شو. ۳ بیا شیطان ورنژدې شو او ورته ویې ویل: «که ته د خدای زوی یې، نو دې تیږو ته ووایه چې په ډوډۍ باندې بدلې شي.» ۴ خو عیسی په ځواب کې وویل: «د خدای په کلام کې لیکل شوي دي: انسان یوازې په ډوډۍ نه، بلکې په هرې یوې خبرې باندې ژوندی دی چې د خدای د خولې څخه راوځي.» (متی ۴: آیت ۱-۴)
دلته موږ د آدم او حوا وسوسه کېدو سره یو موازي حالت وینو، کله چې شیطان هغوی ته په جنت کې وسوسه ورکړه. لکه څرنګه چې تاسې به یاد کړئ، هغه منع شوی مېوه “… د خوراک لپاره ښه وه …” او دا یو له هغو دلیلونو څخه و چې وسوسه یې دومره قوي کړې وه. په دې حالت کې، عیسی علیه السلام د ډېر اوږد مسلسل روژې پر مهال و، نو د ډوډۍ فکر طبیعي و چې وسوسه رامنځته کړي. خو دا پایله د آدم (ع) له پایلې مختلفه وه، ځکه چې پیغمبر عیسی مسیح (ع) وسوسې ته تسلیم نه شو، حال دا چې آدم (ع) تسلیم شوی و.
خو ولې یشوع مسیح څلویښت ورځې روژه ونیوله ؟ په انجیل کې دا په صراحت نه دي ویل شوي، خو په زبور کې وړاندوینه شوې وه چې راتلونکی خادم به د بني اسراییلو د قوم نماینده وي. د اسراییلو قوم د حضرت موسی (ع) تر مشرۍ لاندې ۴۰ کاله په دښتو کې سرګردانه وو، چې یوازې د آسمان خواړه (د منا په نامه) به یې خوړل. دا ۴۰ ورځنۍ روژه او د خدای د کلام پر ژور فکر تمرین د هغه وخت یو سمبولیک تکرار و، د خادم په توګه د خپلې دندې د ترسره کولو لپاره.
د خدای د آزموینې لپاره وسوسه
دویم آزموینه هم ستونزمن ؤ. انجیل موږ ته وایي
۵ بیا شیطان هغه سپېڅلي ښار اورشلیم ته بوته او د خدای د کور په مناره باندې یې ودراوه ۶ او ورته ویې ویل: «که ته د خدای زوی یې، نو خپل ځان ښکته وغورځوه، ځکه چې د خدای په کلام کې لیکل شوي دي: هغه به ستا دپاره فرښتو ته حکم وکړي او هغوی به تا په خپلو لاسونو کې پورته کړي، ترڅو پښه دې په تیږه ونه لګیږي.» ۷ عیسی ځواب ورکړ: «د خدای په کلام کې دا هم لیکل شوي دي: خپل څښتن خدای مه ازمایئ.» (متی ۴: ۵-۷)
دلته شیطان له زبور نه اقتباس کوي څو عیسی علیه السلام وسوسه کړي. نو دا څرګنده ده چې د الله تعالی د مخالفت لپاره، هغه مقدس لیکنې زده کړې دي تر څو د هغوی پر ضد لارې ومومي. هغه دا کتابونه ډېر ښه پېژني او د هغوی د تحریف کولو مهارت لري.
زه دلته د زبور هغه بشپړه برخه راوړم چې شیطان ترې یواځې یوه کوچنۍ برخه نقل کړې وه (زه هغه برخه لاندې کرښه کوم چې هغه یې اقتباس کړې ده).
۱۰ نو هېڅ بدي به په تا رانه شي ستا کور ته درنژدې به هېڅ کومه بلا رانه شي
۱۱ ځکه چې هغه (خدای) به فرښتو خپلو ته حکم وکړي چې چېرته ځې ته نو هغوی به ستا ساتنه کوي
۱۲ خپلو لاسونو کې به پورته کړي تا چې پښه دې ونه لګي تیږه باندې
۱۳ ته به زمریان او چمچه ماران ترپښو لاندې کړې هم داړونکي زمریان او زهرجن ماران به ترپښو لاندې کړې
۱۴ خدای وایي: «خلاصون به ورکړم هغه چاته چې زما سره کړي مینه وبه ساتم هغه څوک چې باور ولري په ما باندې (زبورونو ۹۱: آیت ۱۰-۱۴)
تاسو لیدلی شئ چې دلته په زبور کې د هغهٔ په هکله دی چې شیطان باور لري مسیح ته اشاره کوي. خو دا سوره په مستقیم ډول “مسیح” نه وايي، نو شیطان څنګه پوه شو؟
تاسو به وګورئ چې ‘هغه’ به وي غورځول‘د’لوی زمری‘او’مار‘ (آیت ۱۳- ما دا په سور کې واچوله). زمری د اسراییلو د یهودا قبیلې ته اشاره ده ځکه چې حضرت یعقوب (ع) په تورات کې وړاندوینه کړې وه چې:
۸ ستا ستاینه به کوي ستا ورونه ای یهودا خپل دښمنان به له ورمېږه نیسې خپل سرونه به کړي ټیټ تاته ستا ورونه
۹ ای یهودا! ته د زمري بچی یې چې خپل ښکار ووژني او شي راستون خپل غار ته هغه د زمري په شان ټیټیږي او څملي هېڅوک نه شي کړای جرات هغه ناارام کړي
۱۰ یهودا سره به وي شاهي امسا تل به یې حکومت کړي اولاده ټول قومونه به راوړي هغه ته باج د ده په مخکې ټیټوي به هغوی د اطاعت سرونه (پیدایښت ۴۹: آیت ۸-۱۰)
یعقوب علیه السلام د یو نبی په توګه، ډېر پخوا په تورات کې (شاوخوا ۱۷۰۰ ق.م) ویلې وو چې د یهودا قبیله به د زمري په څېر وي، او له دې قبیلې به یو “هغه” راځي چې واکمني به کوي. زبور دا نبوت ته دوام ورکړ. کله چې یې اعلان وکړ چې “هغه” به زمری تر پښو لاندې کړي، زبور دا وویل چې دا “هغه” به د یهودا واکمن وي.
هغه برخه چې شیطان ترې په زبور کې اقتباس کړې وه، دا هم بیانوي چې “هغه” به مار تر پښو لاندې کوي. دا مستقیمه اشاره ده د آدم د نښې په لومړي وعده کې چې الله تعالی کړې وه، چې د ښځې نسل به مار ماتوي. دا وعده بیا دلته تکراریږي، له هغه شکل سره چې د دې وعدې کردارونه او عملونه توضیح کوي:
شیطان عیسی علیه السلام د مسیح په توګه پېژني
زه به داسې وکړم چې ته او دا ښځه به د یو بل څخه کرکه کوئ. ستا د نسل او د ښځې د نسل ترمنځ به تل دښمني وي. هغه به ستا سر ټکوي او ته به د هغه پونده چیچې.» (پیدایښت ۳: آیت ۱۵)
په جنت کې د الله تعالی له خوا ورکړل شوي وعده کې کردارونه او د دوی اړیکې
دا ژمنه په لومړي سر کې شوې وه د آدم نښه خو د هغه وخت جزیات روښانه نه وو. اوس موږ پوهیږو چې ‘ښځه’ مریم ده ځکه چې هغه ده یوازینی ښځه چې له نارینه پرته اولاد لري – هغه باکره وه. او له همدې کبله د هغې اولاد، هغه چې ژمنه یې شوې وه اوس موږ پوهیږو چې یشوع مسیح دی. نو ما دا نومونه په دې انځور کې شامل کړل. لکه څنګه چې تاسو په دې انځور کې لیدلی شئ، پخوانۍ ژمنه ویلي وه چې یشوع مسیح به مار مات کړي . په زبور کې هغه وړاندیزچې شیطان نقل کړی دی، دا خبره بیا تکرار کړې ده.
“هم داړونکي زمریان او زهرجن ماران به ترپښو لاندې کړې.” (آیت ۱۳)
نو شیطان له زبور څخه نقل کړی چې په پایله کې یې د تورات څخه دا دوه مخکیني وړاندوینې ته اشاره کړې چې یو “هغه” به راشي چې د اطاعت امر به وکړي او شیطان به مات کړي. نو شیطان پوه شو چې هغه آیاتونه چې هغه په زبور کې نقل کړي دي مسیح ته اشاره کوي که څه هم دوی “مسیح” نه وايي. دشیطان فتنه دا وه چې دا په غلطه طریقه پوره کړي. د زبور او تورات دا وړاندوینې به پوره شي، خو د یشوع د ځان د پام اړولو لپاره له اورشلیم څخه د کودتا په واسطه نه، بلکې د پلان په تعقیب سره، پرته له انحراف څخه، په تورات او زبور کې د خدای لخوا نازل شوي.
د عبادت ازموینه
بيا شيطان عیسی عليه السلام ته د نړۍ ټول سلطنتونه، يعنې هر څه چې ده درلودل، د فتنې لپاره وړاندې کړل. انجیل داسې بیانوي:
بیا شیطان هغه یو ډېر لوړ غره ته وخېژاوه او د نړۍ ټولې پاچاهۍ او د هغوی شان او شوکت یې ورته وښود ۹ او ورته ویې ویل: «که ته ماته سجده وکړې او زما عبادت وکړې نو دا ټول به تاته درکړم.» ۱۰ بیا عیسی هغه ته وویل: «ورک شه شیطانه! ځکه چې د خدای په کلام کې لیکل شوي دي:
خپل څښتن خدای ته عبادت کوه او یوازې د هغه خدمت کوه.»
۱۱ نو شیطان هغه پرېښود او فرښتې د هغه په خدمت کې حاضرې شوې. (متی ۴: آیت ۸-۱۱)
“مسیح” معنی لري “مسح شوی” د حکومت کولو لپاره کله چې شېطان مسیح لمساوه ، غوښتل یې د هغهٔ له ځواک څخه ګټه واخلي شېطان غوښته تر څو هغه له خپل موقعیت څخه غلطه ګټه واخلي. هغه غوښتل تر څو د تعلیم او سجدې په بدل هغهٔ ته د نړۍ ټول پاچاهۍ او جلال وړاندې کړي. دا کار هم ګناه او شرک ؤ د خدای په وړاندې. یشوع د شېطان د لمسون په وړاندې یوځل بیا ودرېد . او تورات بلې آیت ته اشاره وکړه . یشوع(عیسی) مسیح تورات یو مهم کتاب ګاڼه ، هغه په هغه کتاب ښه پوهېده او پوره باور یې پرې درلود.
عیسی یو داسې څوک دی چې موږ ښه پېژني
د عیسی (علیه السلام) د آزموینه دا موده زموږ لپاره ډېره مهمه ده. انجیل د عیسی (علیه السلام) په اړه داسې وایي:
څرنګه چې عیسی خپله د ازمېښت په وخت کې کړاوونه وزغمل، نو هغه کولای شي چې د هغو خلکو سره مرسته وکړي چې د ازمېښت سره مخ دي. (عبرانیانوته لیک ۲: آیت ۱۸)
او
۱۵ ځکه چې زمونږ لوی کاهن داسې نه دی چې زمونږ په کمزورتیاوو کې زمونږ سره خواخوږي ونه کړي بلکې هغه زمونږ په شان په هر شي کې وازمایل شو، خو ګناه یې ونه کړه. ۱۶ نو راځئ چې په پوره باور سره د خدای د فضل تخت ته ورنژدې شو، ترڅو رحم ومومو او د اړتیا په وخت کې د هغه فضل حاصل کړو ترڅو زمونږ سره مرسته وکړي. (عبرانیانوته لیک ۴: آیت ۱۵-۱۶)
هارون (علیه السلام) د بنیاسرائیلو لپاره د قربانیو وړاندیز کوونکی لوی کاهن (سردار کاهن) و، څو هغوی ته د ګناهونو بخښنه ورکړل شي. همدا راز، عیسی (علیه السلام) هم د لوی کاهن په توګه ګڼل کېږي، ځکه هغه زموږ له حالت سره خواخوږي لري او موږ درک کولای شي — هغه زموږ په ازموینو کې هم مرسته کولای شي، ځکه چې پخپله هم آزموینه شوی و، خو هېڅکله یې ګناه ونه کړه. نو، موږ کولای شو له باور او ډاډ سره د الله (ج) حضور ته لاړ شو، ځکه چې عیسی (علیه السلام) زموږ لپاره د لوی کاهن په توګه شتون لري. هغه تر ټولو سخت ازموینه تجربه کړي، خو هیڅکله یې ګناه ونه کړه. هغه موږ درک کوي او زموږ سره زموږ د ازموینو او ګناهونو پر وړاندې مرسته کولای شي. پوښتنه دا ده: آیا موږ به هغه ته اجازه ورکړو؟