زموږ په وروستی مقالې کې د دانیال نبی نبوتونو(رواندوینو) په هکله چې د مسیح د قربانۍ په هکله ؤ ولوستل. دا خبره د نورو پېغمبرانو له وړاندوینو سره متضاده ښکاري، ځکه هغوی ویلي وو چې مسیح به واکي ولري او پاچاهي به کوي. خو دا تضاد هغه وخت حلېږي کله چې دا درک کړو چې پېغمبران د مسیح دوه جلا راتګونه یاد کړي دي: یو ځل به راځي چې “قرباني شي”؛ او بل ځل به راځي چې “حکومت وکړي”. د یهودانو قوم دا حقیقت له پامه وغورځاوه، ځکه هغوی ټولې اسماني صحیفې نه وې لوستې. دا باید زموږ لپاره یو خبرداری وي، چې موږ هم د دوی په څېر غفلت و نه کړو. موږ اوس د خپل سفر پای ته نږدې شوي یو، د زبور د کتاب له لارې. خو لا هم یو څه مهم درسونه پاتې دي.
حضرت اشعیا (علیهالسلام) Isaiah– (چې نوم یې تاسو کولای شئ په لاندې مهالوېش کې ووینئ)
اشعیا (ع) د راتلونکي مسیح په اړه یو تصویر وړاندې کړی و، او هغه یې د “څانګې” په نوم یاد کړی و. خو اشعیا (ع) د یو بل راتلونکي شخصیت یادونه هم کړې، چې هغه یې “بنده” یا “خدمتګار” بللی دی. هغه د دغه راتلونکي بنده په اړه یو اوږد پیغام لیکلی دی. دا بنده څوک دی؟ او څه به کوي؟ موږ به دا پیغام تفصیل سره ولولو. زه دلته دا ټوله برخه په بشپړه بڼه راوړم، او ځینې توضیحي یادښتونه به هم ورسره شامل کړم، تر څو دا لا روښانه شي.
راتلونکی خادم د حضرت اشعیا (علیهالسلام) له لوري وړاندوینه شوې وه
دا خادم به لوړ مقام ته پورته شي او ډېر ملتونه به پاڅوي یا پاک کړي.
۱۳ څښتن وایي: «ګورئ، په خپل کار کې بریالی به وي زما خدمتګار. وي به سرلوړی او ډېر درناوی به یې کیږي. ۱۴ خو کله چې ولید هغه ډېرو خلکو. نو حیران شول هغوی. ځکه بدرنګه یې څېره شوه دومره. چې نه ښکاره کېدله د انسان په شان. ۱۵ خو اوس به ډېر قومونه شي حیران هغه ته. او چوپ به شي پاتې پاچاهان له حیرانتیا نه. هغوی به وویني داسې شیان. چې هېڅکله ورته نه وو ویل شوي. هغوی به پوه شي داسې شیانو باندې. چې یې نه وو اورېدلي مخکې» (اشعیا ۵۲: آیت ۱۳-۱۵)
موږ پوهېږو چې دا خادم به یو انسان نارینه وي، ځکه حضرت اشعیا (علیهالسلام) ورته د “هغه”، “ده”، او “د هغه” په توګه اشاره کړې ده. کله چې حضرت هارون (علیهالسلام) د بنیاسرائیلو لپاره قرباني ورکوله، نو هغه به د قربانۍ وینه پر خلکو شیندله، او په دې سره به د دوی ګناهونه پټ او معاف شول – هغوی ته به حساب نه شول. نو کله چې اشعیا (ع) وايي چې دا خادم به “شیندنه” کوي، نو مطلب یې دا دی چې دغه بنده به د خلکو ګناهونه د قربانۍ په شان سپینوي او معاف کوي – هماغسې لکه څنګه چې هارون (ع) د قربانیو له لارې د بنیاسرائیلو لپاره دا کار کاوه.
هغه به رد او سپک وګڼل شي
خو دا خادم به “ډېر قومونه” پاک کړي، یعنې دا خادم یوازې د یهودو لپاره نه راځي. دا موږ ته د حضرت ابراهیم (علیهالسلام) هغه وعدې را یادوي، چې الله تعالی ورته ویلې وې (نښه ۱ او نښه ۳) چې “ټول قومونه” به د هغه د نسل له لارې برکت ترلاسه کړي. خو دا شیندنه یا پاکونه به آسانه نه وي — ځکه چې د دې بنده “بڼه” او “شکل” به خراب او بېحاله شي. که څه هم روښانه نه ده چې دغه بنده به څه وکړي چې دومره زیانمن شي، خو یوه ورځ به ټول قومونه دا درک کړي.
۱ چا باور کړی دی زمونږ پیغام باندې؟ ښکاره شوی چاته د څښتن قوي لاس؟ ۲ داسې لوی شو د څښتن په مخکې. خدمتګار د هغه. لکه تنکي نیالګي په شان. چې ریښې نیسي په وچه ځمکه کې. نه درلودله هغه داسې ښکلا یا ښایست. چې زمونږ پام یې اړولی وای خپل ځان ته. هغه کې نه ؤ داسې جالب شی. چې لېوال شوي وای مونږ ورته. ۳ خلکو کتل هغه ته په سپکه سترګه. او هغه یې رد کړ. هغه وزغمل دردونه او کړاوونه. حتی هر چا مخ اړوه له هغه. خلکو کتل هغه ته په سپکه سترګه. نه ورکاوه مونږه هغه ته ارزښت (اشعیا ۵۳: آیت ۱-۳)
دا خادم چې د ډېرو ملتونو د ژغورنې سبب شي ، په معینو دلایلو به له هغهٔ سره بدچلند وشي. او هغه به ونه منل شي، هغه به هغه څوک وي چې ټول رنځونه او دردونو باندې پوهېده.
هغه به زموږ دردونه پر ځان وړي
۴ بې له شکه هغه وزغمل زمونږ کړاوونه. او خپلو اوږو باندې یې یووړل زمونږ دردونه. هغه دردونه چې هغه وزغمل باید زغملي وای مونږ. خو مونږ فکر کاوه چې یوه سزا ده دا دردونه. چې راغلي په هغه باندې د خدای له خوا نه. ۵ خو هغه ټپي ټپي شو زمونږ د ګناهونو په خاطر. هغه ووهل شو زمونږ د بدو کارونو په خاطر. د هغې سزا په خاطر چې هغه وزغمله. را په برخه شوله مونږ ته ارامي. د هغه د ټپونو نه مونږ وموندله روغتیا (اشعیا ۵۳: آیت ۴-۵)
دا خادم به ، زموږ ټول دردونه او رنځونه په خپل ځان واخلي. او هم به ددې خادم ځان سوری شي. او هغه به سزا وویني. دغه سزا به ددې سبب شي چې موږ امنیت، سوله او روغتیا ولرو.
مونږ ټول وو لکه ورکو پسونو په شان. هر یو روان ؤ سرګردان په خپله لاره. خو څښتن کېښودله زمونږ ټوله ګناه. د هغه په اوږو باندې (اشعیا ۵۳: آیت ۶)
موږ د خپلې تندې نښې (د تشنګۍ نښه) کې ولیدل چې څومره په اسانۍ سره موږ خپلو «ماتو څاهګانو» ته ورځو څو خپله تنده خړوبه کړو، پر ځای د دې چې الله (ج) ته مخ واړوو. موږ «ګمراه شوي یو»، هر یو مو «خپل خپل لوری نیولی». دا هماغه ګناه (یعنې سرغړونه یا نافرماني) ده.
هغه به د یو وری(ګډوري) غوندې وي
په هغه ظلم وشو خو ویې زغملو په عاجزۍ سره. هغه هېڅ ونه ویل. لکه څوک چې وړي وری حلالولو ته. لکه څنګه چې وي غلی پسه د سکولوونکو مخکې. هغه هېڅ ونه ویل (اشعیا ۵۳: آیت ۷)
هابیل ، نوح, ابراهيم, موسی او هارون دغه ټول انبیا او پېغمبرانو ؛ډورې به یې د قربانۍ په توګه خدای ته وړاندې کول. دا خادم هم د ګډوري په شان ؤ چې باید قرباني شي . هغهٔ څه ونه ویل او حتی خپله خوله یې هم خلاصه نه کړه.
هغه ونیول شو او په مرګ محکوم شو. او یووړل شو اعدام ته. هغه یې وواژه زما د قوم د جرمونو په خاطر. او هېچا یې ونه کړه پروا (اشعیا ۵۳: آیت ۸)
هغه به د ژوندیو له خاورې پرې شي
دغه خدمتګار (بنده) د ژوندیو له ځمکې «پرې شو». ايا دا هماغه څه نه دي چې دانيال نبی ويلي وو، کله چې يې وويل چې مسيح به «پرې شي»؟
هماغه کره الفاظ کارېدلي دي! ولې انسان د ژوندیو له خاورې پرې کېږي؟ مګر دا نه مانا لري چې هغه به مړ شي؟
هغه یې ښخ کړ د مجرمانو په شان. او د یو شتمن سړي په قبر کې یې کېښود هغه. که څه هم هغه هېڅکله کړی نه ؤ ظلم او تېری. او نه یې څوک ؤ غولولی (اشعیا ۵۳: آیت ۹)
که د ښخ کیدو فعل کارول شوی دی ، یانې چې خادم مړ شوی دی. باو وجود ددې چې هغهٔ هېڅ جرم نه ؤ کړی او بده خبره د هغهٔ په خوله کې نه وه.
د هغه ځورېدل د خدای اراده وه
خو دا رضا وه د څښتن. چې هغه ووهي او ویې کړوي. ترڅو قرباني شي د ګناه په خاطر د هغه ژوند. نو هغه به وویني خپل اولادونه. او وبه لري زیات عمر. شي پوره به د څښتن رضا په وسیله د هغه(اشعیا ۵۳: آیت ۱۰)
دا ټوله ظالمانه مرګ کومه ناوړه پیښه یا بدبختي نه وه. دا په ښکاره ډول د “د څښتن اراده” وه چې د هغه مات کړي. اخر ولې؟ لکه د هارون قرباني د “ګناه لپاره نذرانه” وه ترڅو هغه څوک چې قرباني ورکوي بې ګناه وګڼل شي، دلته د دې خدمتګار “ژوند” هم د “ګناه لپاره نذرانه” ده. د چا ګناه؟ ښه په پام کې نیولو سره چې ‘ډیری ملتونه’ به ‘سپړل شي’ (له پورته څخه) دا باید د “ډیری قومونو” د خلکو ګناه وي.
هغه به د ژوند رڼا وويني
هغه به وګوري رڼا له یو دردناکه. ژوندانه نه وروسته. او شي به ډاډه چې کړېدنه یې بېځایه نه وه. کړي تجربه به کړېدنه زما عادل خدمتګار. دا به ممکن کړي چې عادل وګڼل شي ډېر خلک. ځکه هغه به یوسي ګناهونه د هغوی خپلو اوږو باندې (اشعیا ۵۳: آیت ۱۱)
که څه هم د خادم پېشګويي دلته ډېره زړه خوږوونکې ده، خو له دې وروسته یې انداز بدلېږي او هیله بښوونکې او حتی بریالۍ کېږي. له دې سختو کړاوونو وروسته (چې “د ژوند له نړۍ څخه پرې شي” او “قبر ورکړل شي”)، دا خادم به “د ژوند رڼا وويني”. یعنې هغه به بېرته ژوندی شي؟! او د دې کار په کولو سره به دا خادم “ډېرو خلکو ته برائت ورکړي”.
“برائت ورکول” یا “توجیه کول” یعنې رښتینولي یا صداقت ورکړل. یاد کړئ، چې د موسى (عليه السلام) د شريعت له لارې رښتينولي ترلاسه کول يوازې هغه څوک کولای شي، چې ټول احکام تل پوره کړي. خو حضرت ابراهيم (عليه السلام) ته رښتينولي د هغه د باور له امله ورکړل شوه – هغه ته دا حیثیت ورکړل شو يوازې د باور له امله. په همدې ډول، دا خادم به هم ډېرو خلکو ته برائت او رښتينولي ورکړي. ايا رښتينولي هغه څه نه دي چې موږ ټول يې غواړو او اړتيا ورته لرو؟
هغه به له لويو کسانو سره شمېرل کېږي
نو زه به ورکړمه هغه ته د عزت مقام. مقام به ورکړم د لویانو او زورورو ورته. ځکه هغه کړلو قربان خپل ځان. او وشمېرل شو په مجرمانو کې. په ځان یې واخیسته د ډېرو خلکو ګناه. او د مجرمانو دپاره یې وکړه دعا (اشعیا ۵۳: آیت ۱۲)
ددې خادم ځای به به د “لویانو او د ځواک د خاوندانو په منځ کې وي ” ځکه چې هغه خپل ژوند “تر مرګ” پورې په رضاکارانه ډول (“ویشلی”). او هغه د هغه چا په توګه مړ شو چې د “سرغړونکي” په توګه شمیرل شوی و، دا د “ګناهګار” په توګه دی. ځکه چې بنده دا کار کړی دی هغه کولی شي د “سرغړونکو” په استازیتوب “شفاعت” وکړي. شفاعت کونکی د دوو خواوو تر منځ منځګړی دی، دلته دوه اړخونه باید ‘ډیری خلک’ او ‘رب’ وي. دا “خدمت” په کافي اندازه د دې وړ دی چې زموږ په استازیتوب پخپله الله تعالی ته شفاعت یا عذر وکړي!
دا خادم څوک دی؟ دا ټول شیان به څنګه پیښ شي؟ ایا هغه کولای شي د “ډیرو” په استازیتوب د مختلفو ‘ملتونو’ څخه پخپله خدای تعالی ته شفاعت وکړي؟ موږ د اخري نبوت په کتلو سره زوړ عهد پای ته ورساوه او بیا پخپله انجیل ته ځو.