د نوي تړون نښه

موږ په تیره مقاله کې د حضرارمیا (ع) څخه ولیدل چې ګناه د نورو شیانو په مینځ کې ده. زموږ د تندې نښه. که څه هم موږ پوهیږو چې ګناه شیان غلط دي او د ډیر شرم لامل کیږي ، زموږ تنده لاهم موږ ګناه ته اړوي. حضرت ارمیا (ع) د اسرائيلو د پادشاهانو د دورې په پاى کې ژوند کاوه – د الله له قضاوت څخه مخکې – په داسې وخت کې چې ګناه ډېره وه.

د حضرت ارمیا (ع) په وخت (شاوخوا ۶۰۰ ق.م)، چې نږدې زر کاله وروسته له هغه و چې د حضرت موسی (ع) له خوا شریعت ورکړل شوی و، د بني‌اسرائیلو ژوند ګډوډ شوی و. هغوی شریعت نه و ساتلی، او د دې له امله به یې د یوه قوم په توګه بدې پایلې لېدلې. مذهب نه د الله خوښ کړی و، او نه د تږو خلکو اړتیاوې پوره کړې وې.

خو حضرت ارمیا (ع)، چې د الهی قضاوت پیغاموونکی و، یو بل پیغام هم درلود – د یوې ورځې، د راتلونکي لپاره… هغه څه و؟

د حضرت ارمیا پیغام

۳۱ مالِک خُدائ فرمائى چې، ”هغه وخت راروان دے چې کله زۀ د اِسرائيل او د يهوداه د خلقو سره يو نوے لوظ (ترون) وکړم. ۳۲ دا به د هغه لوظ په شان نۀ وى کوم چې ما د هغوئ د پلار نيکۀ سره کړے وو کله چې ما هغوئ د لاس نه ونيول او د مِصر نه مې بهر وويستل، ځکه چې هغوئ ما سره کړے لوظ مات کړو، کۀ څۀ هم چې زما مثال هغوئ ته د وفادار خاوند په شان وو. مالِک خُدائ داسې فرمائى. ۳۳ خو دا هغه نوے لوظ دے کوم به چې زۀ پس د دې نه د بنى اِسرائيلو د قبيلې سره وکړم، زۀ به خپل شريعت د هغوئ په مازغو کښې واچوم او د هغوئ په زړونو به يې وليکم. زۀ به د هغوئ خُدائ پاک يم او هغوئ به زما بنده ګان وى. ۳۴ نور به د هغوئ نه يو کس هم خپل ګاونډى ته، او يا خپل ورور ته دا تعليم نۀ ورکوى چې مالِک خُدائ وپېژنه، ځکه چې د وړو نه واخله تر لويو پورې به هغوئ ټول ما پېژنى، مالِک خُدائ داسې فرمائى. زۀ به د هغوئ شرارتونه معاف کړم او د هغوئ ګناهونه به نور نۀ يادوم. (ارمیا کتاب۳۱: آیت ۳۱-۳۴)

نو آیا لومړنی تړون ناکامه و؟

لومړی تړون – د موسی (ع) لخوا ورکړل شوی قانون – ناکامه وه نه دا چې قانون ښه نه و. نه د موسى قانون ډېر ښه و (او اوس هم دى). مګر ستونزه دا وه چې قانون یوازې د تیږو په تختو لیکل شوی و. سره د دوی په زړونو کې تنده خلک وو ناباوره د قانون اطاعت کول. ستونزه ورسره نه وه څه په قانون کې لیکل شوی و، مګر هلته دا لیکل شوی و. قانون باید د خلکو په زړونو لیکل شي ترڅو خلک یې تعقیب کړي، نه د تیږو په تختو. قانون باید د خلکو په دننه کې لیکل شي، نو دوی به د هغې د اطاعت کولو واک ولري.

مګر ایا دوی د قانون په ساتلو کې پاتې راغلي ځکه چې دوی یهودیان وو؟ ډیری خلک، د مختلفو دلیلونو لپاره، په چټکۍ سره د خپلو ناکامیو لپاره یهودیان تورنوي. مګر پدې برخه کې دا به موږ ته ښه کار وکړي چې لومړی خپل ځان معاینه کړو. بالاخره د قیامت په ورځ به د الله تعالی په وړاندې یوازې د خپلو ناکامیو او بریاوو ځواب ورکوو، د نورو په اړه به فکر نه کوو.

نوی عهد شریعت زموږ په زړونو او ذهنونو کې لیکي

لکه څنګه چې تاسو د خپل ژوند سروې کوئ آیا تاسو احساس کوئ چې تاسو قانون ساتئ – ایا دا ستاسو په زړه کې لیکل شوی نو تاسو د اطاعت کولو ځواک لرئ؟ که تاسو احساس کوئ چې تاسو د اړتیا سره سم قانون ساتئ نو تاسو کولی شئ په قانون کې خپل عملونه په پام کې ونیسئ د حضرت عیسی علیه السلام د تعلیماتو حق. یا دا ستاسو لپاره لکه څنګه چې د ارمیا په ورځو کې د اسراییلو لپاره و – چې قانون ښه دی – مګر دا په ساده ډول د تیږو په تختو لیکل شوی پرته لدې چې تاسو ته د اطاعت کولو واک درکړي؟ په یاد ولرئ هغه معیار چې موږ د موسی (ع) څخه زده کړل. دا کافي نه ده چې ډیری وختونه د قانون اطاعت وکړئ. موږ باید د دې ټولو اطاعت وکړو، هر وخت.

که تاسو په خپل ځان قضاوت کوئ چې په یو ډول قانون کې پاتې راغلی یاست، که تاسو په ځینو کارونو کې د شرم احساس کوئ، زړه ونیسئ. الله جل جلاله په خپل رحمت کې، په پورتني پیغام کې یوه بله ژمنه کړې ده، د نوي تړون – چې په راتلونکې یوه ورځ کې د حضرت ارمیا (ع) څخه راځي. دا میثاق به توپیر ولري ځکه چې اړتیاوې به د دې نوي تړون د خلکو په دننه کې لیکل شوي وي، دوی ته د دې وړتیا ورکوي چې د دې فرمانونو سره ژوند وکړي.

مګر په یاد ولرئ چې دا نوی تړون داسې بریښي چې د “اسرائیل کور” – یهودانو لپاره وي. موږ څنګه دا پوهیږو؟ داسې بریښي چې یهودي خلک ځینې وختونه خورا خراب او ځینې وختونه ترټولو غوره حالتونه لري.

بل پیغام – د حضرت اشعیا علیه‌السلام څخه

دلته د زبور بل لوی پیغمبر اشعیا (هغه څوک چې د مسیح د کنوارې څخه د راتلو وړاندوینه کوي – اشعیا (ع) بله وړاندوینه درلوده چې د ارمیا (ع) له دې سره تړاو لري. دا دوه انبیا، که څه هم دوی ۱۵۰ کاله جلا ژوند کړی (لکه څنګه چې تاسو په لاندې مهال ویش کې لیدلی شئ) او په دې توګه یو بل نه پیژني، د خدای لخوا پیغامونه ورکړل شوي چې د یو بل بشپړونکي دي چې موږ پوهیږو چې دا پیغامونه د الله (ج) څخه سرچینه لري.

د حضرت ارمیا د زبور د نورو پیغمبرانو سره په مهال ویش کې ښودل شوی.

بل عبارت کې، دا راتلونکی خدمتګار به د الله(ج) نجات یوازې د یهودانو تر منځ محدود نه ساتي، بلکې هغه به دا نجات غیرو یهودانو (یعنې نورو قومونو) ته هم ورسوي، تر دې چې نجات د ځمکې تر پایو پورې خپور شي. خو دا خدمتګار به څوک وي؟ هغه به دا دنده څنګه ترسره کوي؟ او د ارمیا علیه‌السلام هغه نبوت چې د نوي عهد په اړه و – یو داسې عهد چې د ډبرو پر ځای به زموږ په زړونو کې ولیکل شي – دا به څنګه پوره کېږي؟موږ د دې پوښتنو د ځوابونو لپاره لټون ته دوام ورکوو (ځوابونه شته!) – دا ځوابونه به د زبور په نورو نبوتونو کې پیدا کړو.